راهنمای جامع خرید شیر پروانه‌ای

راهنمای جامع خرید شیر پروانه‌ای | بررسی انواع، کاربردها، قیمت و تفاوت مدل‌ها

 

در این راهنمای کامل، با انواع شیر پروانه‌ای، کاربرد آن‌ها در صنعت، تفاوت لاگ تایپ با ویفری، مدل‌های برقی و دستی، قیمت‌ها و انتخاب مناسب‌ترین مدل آشنا شوید.

شیر پروانه‌ای چیست و چگونه کار می‌کند؟

شیر پروانه‌ای (Butterfly Valve) یکی از شیرهای پرکاربرد صنعتی است که برای کنترل جریان سیالات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شیر دارای یک دیسک چرخان در مرکز است که با چرخش ۹۰ درجه‌ای جریان را قطع یا وصل می‌کند. به دلیل طراحی فشرده، وزن کم، عملکرد سریع و نصب آسان، شیرهای پروانه‌ای گزینه‌ای مناسب برای طیف وسیعی از کاربردهای صنعتی، ساختمانی و شیمیایی هستند.

شیرهای پروانه‌ای در مقایسه با سایر شیرآلات صنعتی مانند گلوب ولو یا گیت ولو، هزینه ساخت و نگهداری پایین‌تری دارند و فضای کمتری اشغال می‌کنند. همچنین توانایی کنترل جریان و باز و بسته شدن سریع آن‌ها باعث شده در بسیاری از خطوط انتقال سیال، انتخاب اول مهندسان باشند.

 

انواع شیر پروانه‌ای (Butterfly Valve Types)

۱. شیر پروانه‌ای لاگ تایپ (Lug Type)

دارای سوراخ‌های رزوه‌دار روی بدنه برای اتصال مستقل به هر طرف فلنج
مناسب خطوطی که نیاز به جداسازی شیر بدون بازکردن دوطرفه دارند
کاربرد: صنایع نفت و گاز، پالایشگاه‌ها

۲. شیر پروانه‌ای ویفری (Wafer Type)

بین دو فلنج قرار می‌گیرد و توسط پیچ‌ها فیکس می‌شود
ساده‌تر و کم‌وزن‌تر نسبت به لاگ تایپ
کاربرد: سیستم‌های لوله‌کشی با فشار متوسط

۳. شیر پروانه‌ای گیربکسی (Gear Operated)

به وسیله گیربکس مکانیکی کنترل می‌شود و برای خطوط فشار بالا مناسب است
امکان باز و بسته کردن دقیق‌تر نسبت به شیر دستی
کاربرد: صنایع بزرگ و خطوط انتقال

۴. شیر پروانه‌ای دستی / اهرمی (Manual / Lever Operated)

عملکرد ساده با دستگیره اهرمی
برای خطوط کم‌فشار و سیستم‌های کوچک استفاده می‌شود
قیمت مناسب و نصب آسان

۵. شیر پروانه‌ای پنوماتیک (Pneumatic Actuated)

اکچویتور پنوماتیک برای کنترل خودکار باز و بسته شدن
مناسب خطوط اتوماسیون صنعتی
سرعت عملکرد بالا

۶. شیر پروانه‌ای برقی (Electric Actuated)

باز و بسته شدن توسط موتور الکتریکی
کنترل از راه دور و دقیق
کاربرد در سیستم‌های حساس و اتوماسیون پیشرفته

۷. شیر پروانه‌ای UPVC پیمتاش (UPVC Butterfly Valve)

ساخته شده از پلاستیک UPVC مقاوم در برابر خوردگی
مناسب برای آب، فاضلاب، و سیالات شیمیایی
وزن سبک و عمر طولانی

۸. شیر پروانه‌ای ریفر دار (Resilient Seated)

دارای نشیمنگاه لاستیکی نرم برای آب‌بندی بهتر
مناسب کاربردهای فشار پایین تا متوسط
محبوب در سیستم‌های آب و فاضلاب

۹. شیر پروانه‌ای آتش‌نشانی (Fire Fighting Butterfly Valve)

مخصوص سیستم‌های اطفاء حریق
طراحی شده برای باز و بسته شدن سریع
مقاوم در برابر حرارت و شرایط سخت

۱۰. شیر پروانه‌ای استنلس استیل و چدنی

جنس بدنه بسته به نیاز و کاربرد انتخاب می‌شود
استنلس استیل برای کاربردهای بهداشتی و خورنده
چدن برای سیستم‌های معمولی و صنعتی
 

11.شیر پروانه ایی فلز به فلز

نوع اتصال: ویفری، لاگ تایپ، فلنج‌دار

نوع عملگر: دستی، گیربکسی، پنوماتیکی، برقی

نوع آب‌بندی / متریال نشیمن‌گاه:

EPDM (لاستیکی)

PTFE (تفلونی)

فلز به فلز (Metal Seated)

هم دیسک و هم نشیمن‌گاه از فلز ساخته شده‌، مثلاً استنلس استیل یا آلیاژهای مقاوم به حرارت

براعمر بسیار بالا، ولی آب‌بندی نرم و کامل نداره (برای سیالات خیلی حساس مناسب نیست).

ی دماهای بالا، فشار زیاد، سیالات ساینده یا بخار صنعتی استفاده می‌شه.

 

 

 

جدول مقایسه انواع شیر پروانه ایی :

نوع شیر پروانه‌ایجنس بدنهنحوه عملکردکاربرد اصلیمزایامعایبمحدوده فشار کاریقیمت نسبی
لاگ تایپ (Lug Type)چدن، استیلگیربکسی یا دستیخطوط فشار بالا، نفت و گازنصب آسان، جداسازی بدون افت فشارهزینه بالاتر نسبت به ویفریPN10 تا PN40متوسط تا بالا
ویفری (Wafer Type)چدن، استیلدستی، گیربکسیسیستم‌های معمولی لوله‌کشیسبک، کم‌حجم، نصب سریعقابلیت تحمل فشار کمترPN6 تا PN16اقتصادی
گیربکسی (Gear Operated)چدن، استیلگیربکسیصنایع نفت، گاز، پتروشیمیکنترل دقیق، مقاومت بالانیاز به فضای بیشترPN10 تا PN40متوسط تا بالا
دستی / اهرمی (Manual/Lever)چدن، استیل، UPVCاهرمیخطوط کم‌فشار، خانگی، صنعتی سبکنصب آسان، هزینه کمکنترل دقیق پایینPN6 تا PN16ارزان
پنوماتیک (Pneumatic)چدن، استیلپنوماتیکخطوط اتوماسیون صنعتیباز و بسته شدن سریع، اتوماتیکهزینه بالا، نیاز به کمپرسورPN10 تا PN40بالا
برقی (Electric Actuated)چدن، استیلالکتریکیسیستم‌های حساس و اتوماسیون پیشرفتهکنترل دقیق، قابل برنامه‌ریزیهزینه و نگهداری بالاPN10 تا PN40بالا
UPVC پیمتاشUPVCدستی یا گیربکسیآب، فاضلاب، سیالات خورندهمقاومت بالا در برابر خوردگیتحمل فشار کمترPN6 تا PN16اقتصادی
ریفر دار (Resilient Seated)چدن، استیلدستی، گیربکسیآب و فاضلاب، صنایع سبکآب‌بندی عالی، مناسب فشار متوسطفشار کاری محدودPN6 تا PN25متوسط
آتش‌نشانی (Fire Fighting)چدن، کربن استیلدستی یا گیربکسیسیستم‌های اطفاء حریقباز و بسته سریع، مقاومقیمت بالاPN10 تا PN40بالا

 

 

 

چگونه شیر پروانه‌ای مناسب انتخاب کنیم؟

انتخاب یک شیر پروانه‌ای مناسب به بررسی دقیق شرایط پروژه بستگی دارد. در ادامه مهم‌ترین عوامل را بررسی می‌کنیم:

✅ نوع سیال

  • خورنده (اسیدی/قلیایی): استفاده از بدنه UPVC یا دیسک تفلون‌دار
  • بخار یا دمای بالا: بدنه فولادی یا استیل با آب‌بندی مقاوم به حرارت
  • آب، هوا، گاز: چدن یا فولاد کربنی بسته به فشار و دما

✅ فشار کاری

  • فشار پایین: مدل ویفری یا پلیمری
  • فشار متوسط تا بالا: گیربکسی، فلنج‌دار یا لاگ تایپ با متریال مقاوم

✅ دمای سیال

  • زیر 60 درجه: مدل‌های پلاستیکی یا UPVC کفایت دارند
  • بالای 100 درجه: نیاز به شیر فلزی با آب‌بندی خاص

✅ نوع کنترل مورد نیاز

  • کنترل دستی: در خطوط ساده و غیرحساس
  • کنترل اتومات: در خطوط حیاتی یا دور از دسترس (برقی، پنوماتیکی)

✅ صنعت کاربردی

  • ساختمان‌ها، تهویه مطبوع، تصفیه‌خانه‌ها: شیرهای ویفری و پلاستیکی
  • نفت و گاز: لاگ تایپ، گیربکسی، استیل یا فولادی
  • صنایع غذایی و دارویی: استیل 316L با استاندارد بهداشتی
  • خودروسازی و کامیون‌ها: شیرهای سبک، مقاوم در برابر ارتعاشات

 

بررسی کیفیت و کاربرد برند پیمتاش (Pimtas)

شرکت پیمتاش یکی از شناخته‌شده‌ترین برندهای تولیدکننده اتصالات و شیرآلات پلیمری از جمله شیر پروانه‌ای UPVC است. محصولات این برند در برابر مواد شیمیایی، خورندگی و فشارهای سبک تا متوسط مقاومت خوبی دارند.

کاربردهای رایج شیر پروانه‌ای پیمتاش:

  • خطوط تصفیه آب شهری و خانگی
  • استخرها، آکواریوم‌ها و سیستم‌های آبیاری قطره‌ای
  • صنایع شیمیایی سبک و فرآیندهای اسیدی

شیر پروانه‌ای UPVC پیمتاش مناسب چه کاربردی است؟
آیا شیر پروانه‌ای پیمتاش کیفیت خوبی دارد؟

 

تفاوت شیر پروانه‌ای صنعتی و آتش‌نشانی

هرچند ظاهر این دو نوع شیر مشابه است، اما از نظر ساختار و عملکرد، تفاوت‌های مهمی دارند:

ویژگیشیر صنعتیشیر آتش‌نشانی
مقاومت به فشاربالامتوسط
سرعت عملکردمعمولیبسیار بالا
متریالچدن، فولاد، استیلعمدتاً چدن سبک
قابلیت کنترلدستی، گیربکسی، برقیدستی یا سوپاپی
کاربردصنایع نفت، گاز، آبایستگاه‌های اطفاء حریق

چه تفاوتی بین شیر پروانه‌ای صنعتی و آتش‌نشانی وجود دارد؟

 

تفاوت‌های فنی مهم در شیرهای پروانه‌ای

🔸 وزن شیر پروانه‌ای پلیمری در برابر چدنی

شیرهای پلیمری تا 60٪ سبک‌تر از شیرهای چدنی هستند که باعث کاهش هزینه حمل و نصب می‌شود.

🔸 قیمت شیر ویفر دار در مقایسه با دیگر مدل‌ها

مدل‌های ویفر دار معمولاً ارزان‌ترین نوع شیر پروانه‌ای هستند؛ اما برای کاربردهای حیاتی توصیه نمی‌شوند.

🔸 شیر ریفر دار چیست؟

مدل خاصی از شیر پروانه‌ای است که برای آب‌بندی بهتر در شرایط خاص طراحی شده و دارای تقویت‌کننده‌های داخلی است.

🔸 کدام مدل عمر بیشتری دارد؟

شیرهای استیل یا گیربکسی، بسته به شرایط، عمر طولانی‌تری دارند، به‌ویژه در دما یا فشار بالا.

 

قیمت شیر پروانه‌ای چگونه تعیین می‌شود؟

قیمت این شیرها به پارامترهای مختلفی بستگی دارد:

  • سایز شیر: هر چه قطر بیشتر، قیمت بالاتر
  • متریال بدنه و دیسک: چدن، فولاد، استیل، پلاستیک
  • نوع عملکرد: دستی، گیربکسی، برقی یا پنوماتیک
  • برند و کشور سازنده: برندهای اروپایی گران‌تر از مدل‌های چینی یا داخلی

مقایسه قیمت شیر پروانه‌ای ویفر دار با دیگر مدل‌ها

 

سوالات متداول (FAQ)

 

چه تفاوتی بین شیر لاگ تایپ و ویفری وجود دارد؟

شیر لاگ تایپ امکان ایزوله‌سازی یک طرف خط لوله را دارد، اما ویفری فقط بین دو فلنج قرار می‌گیرد.

کدام نوع شیر پروانه‌ای برای بخار مناسب است؟

شیر فلنج‌دار با بدنه فولادی و آب‌بندی مقاوم به دمای بالا

آیا شیر پروانه‌ای پیمتاش کیفیت خوبی دارد؟

برای مصارف نیمه‌صنعتی و سیستم‌های سبک، کیفیت بالا و قیمت مناسبی دارد.

شیر پروانه‌ای گیربکسی چه کاربردهایی دارد؟

در خطوط پر فشار، سیالات خورنده، و سایزهای بزرگ کاربرد دارد.

کدام شیر پروانه‌ای عمر بیشتری دارد؟

شیر گیربکسی فلزی با آب‌بندی تقویت‌شده عمر طولانی‌تری نسبت به مدل‌های پلیمری دارد.

در کامیون‌ها چه نوع شیر پروانه‌ای استفاده می‌شود؟

شیرهای سبک‌وزن و مقاوم در برابر لرزش با اتصال سریع و ساده

 

جمع‌بندی و پیشنهاد خرید

شیر پروانه‌ای یکی از اقتصادی‌ترین و پرکاربردترین شیرآلات صنعتی است که در صورت انتخاب درست، می‌تواند سال‌ها بدون مشکل در مدار باقی بماند. برای انتخاب دقیق، حتماً نوع سیال، فشار، دما و کاربرد موردنظر خود را بررسی کنید. استفاده از برندهای معتبر و مشاوره با متخصصین فنی، ریسک خرابی و هزینه‌های نگهداری را کاهش می‌دهد.

🔧 اگر برای پروژه‌تان نیاز به مشاوره دارید، همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید یا محصولات موجود را در فروشگاه آنلاین مشاهده کنید. [تماس با ما] – [مشاهده محصولات]

 

دیدگاهتان را بنویسید