مقدمه:
شیر پروانه‌ای یکی از پرکاربردترین شیرآلات صنعتی است که برای کنترل جریان سیالات در سیستم‌های مختلف استفاده میشود. این شیرها به دلیل طراحی ساده، وزن کم و هزینه پایین، در صنایع متنوعی کاربرد دارند.
شیر پروانه ایی یا Butterfly valve چیست؟
شیرپروانه ایی یاButterfly Valve نوع دیگری از شرآلات صنعتی میباشد که دارای یک دیسک بزرگ دایره ایی با مستطیلی که امکان چرخش حول محور خودشو داره تشکیل شده است
از شیر پروانه ایی جهت کنترل یا انسداد مسیر جریان سیال استفاده میشود شیر پروانه ایی نسبت به دیگر انواع شیر آلات صنعتی وزن کمتری داراست و قیمت مناسب تری دارد و انواع آن در بازار به فروش میرسد
شیر پروانه ایی از نوع شیرآلات چهارزمانه می باشد که به صورت 90 درجع چرخش دارد و میتواند مسیرسیال رو به صورت کامل باز و بسته نگه دارد .
شیر پروانه ایی یا Butterfly Valve آب بندی یکپارچگی خودشونو در برار دماهای شدید و خورندگی و یا سرما و گرمای شدید به شدت حفظ می کندد و مقاومت بالایی برخوردار هستن و برای کاربردهایی که ریسک بالایی دارن مثل تولید انرژی و فراوری های نفتی و گازی و پتروشیمی ک با یه خطای کوچیک مثل نشتی امکان به خطر انداختن امنتی عمومی و محیط زیستو دارن بسار مناسب هستن .
🔍 انواع شیر پروانه‌ای
1. بر اساس نوع اتصال:
شیر پروانه‌ای ویفری (Wafer Type)
شیر پروانه‌ای لاگ (Lug Type)
شیر پروانه‌ای فلنجی (Flanged Type)
شیر پروانه‌ای بدنه باریک (Short Type)شرق
2. بر اساس نوع عملگر:
عملگر دستی (Manual)
عملگر گیربکسی (Gearbox)
عملگر پنوماتیک (Pneumatic)
عملگر برقی (Electric)
3. بر اساس جنس بدنه:
چدن
فولاد ضد زنگ (استنلس استیل)
فولاد کربنی
پلاستیک (PVC، UPVC)
چدن داکتیل
نحوه عملکرد شیر پروانه ایی به چه صورت میباشد ؟
در شیر پروانه ایی دیسک حول محور یک محور که در قسمت وسطی آن قرار دارد و از بالا و پایین توسط یک شفت فیکس شده است و دوران می کند و موجب باز یا بسته شدن مسیر سیال میگردد .
در شیر پروانه ایی به خاطر اینکه در حالت نیمه باز کمترین تنش و درگیری بین سیال و دیسک شیر وجود دارد هم می توان از آن برای باز و بسته کردن و هم تنظیم جریان استفاده نمود .شیر های پروانه ایی مطابق با استاندارد و API609 طراحی میگردند .
شیرهای پروانه ایی هم سبک تر و هم ارزان تر از سایر شیرهای صنعتی می باشند از این رو استفاده بیشتری نسبت به بقیه شیرآلات صنعتی دارند .
انواع شیرپروانه ایی از لحاظ نوع اتصال :
شیرهای پروانه ایی به چهار دسته و یا مدل تقسیم میشوند
- شیر پروانه ایی لاگ (Log Type)
- شیر پروانه ایی فلنج دار (Flange Type)
- شیر پروانه ایی ویفری (Wafer Type)
- شیر پروانه ایی بدنه باریک (Short Type)
🧪 مزایا و معایب شیر پروانه‌ای
✅ مزایا:
وزن کم و طراحی فشرده
هزینه پایین تولید و نگهداری
عملکرد سریع در باز و بسته شدن
مناسب برای سیالات با ویسکوزیته پایین تا متوسط
قابلیت نصب در مسیرهای افقی و عمودی
❌ معایب:
محدودیت در استفاده با سیالات با ویسکوزیته بالا
عدم مناسب برای فشارهای بسیار بالا
نیاز به آب‌بندی دقیق برای جلوگیری از نشتی
انواع شیر پروانه ایی Butterfly Valve از نظر عملگر :
محرک اهرمی( دستی)
محرک گیربکسی
محرک پن.ماتیک ( بادی)
محرک برقی
🏭 کاربردهای شیر پروانه‌ای
شیرهای پروانه‌ای در صنایع مختلفی کاربرد دارند، از جمله:
صنایع نفت و گاز
پتروشیمی
آب و فاضلاب
تهویه مطبوع
صنایع غذایی و دارویی
کشاورزی
انواع شیر پروانه ایی Butterfly Valve از نظر جنس :
- شیرپروانه ایی چدنی با دیسک پلاستیکی
- شیر پروانه ایی چدنی با دیسک استیل
- شیر پروانه ایی استنلس استیل
- شیر پروانه ایی فولادی
- شیر پروانه ایی upvc
- شیر پروانه ایی از جنس چدنداکتیل
اجزای تشکیل دهنده شیر پروانه ایی عبارت اند از:
- دیسک یا مجرابند
- بدنه
- نشیمنگاه
- محرک یا راه انداز
🛒 راهنمای خرید شیر پروانه‌ای
برای انتخاب مناسب‌ترین شیر پروانه‌ای، موارد زیر را در نظر بگیرید:
نوع سیال (آب، بخار، روغن، اسید، گاز،…)
فشار و دمای سیستم
سایز لوله و شیر
نوع اتصال مورد نیاز
جنس بدنه و دیسک
نوع عملگر مورد نظر
میزان نیاز به کنترل دقیق جریان
📊 جدول مقایسه انواع شیر پروانه‌ای
| نوع شیر | مزایا | معایب |
|---|---|---|
| ویفری | نصب آسان، وزن کم | مناسب برای فشارهای پایین |
| لاگ | مناسب برای فشارهای بالاتر | وزن بیشتر، هزینه بالاتر |
| فلنجی | مناسب برای سیستم‌های بزرگ | نیاز به فضای بیشتر |
| بدنه باریک | صرفه‌جویی در فضا | محدودیت در فشارهای بالا |
انواع عملگر شیر پروانه ایی :
جهت ایجاد گشتاور مورد نیاز برای عملکرد شیر پروانه ایی از حالت دستی یا اهرمی , گیربکسی و یا عملگرهای پنوماتیک , برقی و هیدرولیکی استفاده میشود
🛠️ نکات نصب و نگهداری
نصب شیر پروانه‌ای باید در جهت جریان سیال انجام شود.
برای جلوگیری از نشتی، از آب‌بندی مناسب استفاده کنید.
در صورت استفاده در سیستم‌های با فشار بالا، از شیرهای با جنس مقاوم‌تر استفاده کنید.
عملگرها باید به‌طور منظم سرویس شوند تا عملکرد بهینه حفظ شود
🏷️ برندهای معتبر شیر پروانه‌ای
برخی از برندهای معتبر در زمینه تولید شیر پروانه‌ای عبارتند از:
Keystone
Kitz
Valbia
AVK
Danfoss
انواع شیر پروانه ایی از لحاظ موقعیت قرارگیری دیسک :
شیرهای پروانه ایی از لحاظ موقعیت قرار گیری دیسک به دو دسته شیرهای پروانه ایی هم مرکز (Centric) و یا غیر هم مرکز (Eccentric) تقسیم می شود .
شیر های پروانه ایی غیز هم مرکز با توجه به تعداد خروج از مرکزیت های که دیسک به سه حالت دیسک آفست (Disc Offset ) ,دیسک دابل آفست (Double Offset ) , تریبل آفست (Triple Offset ) طبقه بندی میشود .
آب بندی شیرهای غیر هم مرکز معمولا به صورت فلز به فلز می باشد اما در شیرهاب هم مرکز معمولا توسط لاستیک صورت میگیرد .
📞 تماس با کاسپین صنعت
برای مشاوره، استعلام قیمت و خرید شیر پروانه‌ای مناسب با نیاز خود، با کارشناسان ما تماس بگیرید:
شیر پروانه ایی ( Butterflye Valve)
شیر پروانه ایی
